|
Zlewnia NIDY
Położenie dorzecza w obrębie głównie dwóch
jednostek geologicznych tj. Gór Świętokrzyskich i Niecki Nidziańskiej
wpływa na jego zróżnicowane zagospodarowanie przestrzenne.
Przeważająca część obszaru jest uprawiana rolniczo. Użytki
rolne zajmują 69,3% powierzchni zlewni, z czego grunty orne
stanowią 55,6%, sady - 1,3%, a łąki i pastwiska - 12,4%. Grunty
orne występują głównie w obrębie Niecki Nidziańskiej, gdzie
dobre gleby wykształciły się na skałach węglanowych. Około
50% gruntów rolnych zaliczyć można do I -IV klasy bonitacyjnej.
Grunty niższych klas i nieużytki występują głównie w północno
- zachodniej części zlewni. Lasy, głównie borowe i mieszane,
pokrywają około 21,8% powierzchni zlewni. Rozciągają się na
północ od linii Szczekociny - Jędrzejów - Chmielnik. Większe
kompleksy leśne skupiają się w północnej części dorzecza (zlewnie
Bobrzy, Lubrzani, Belnianki, Łososiny), porastając najwyżej
położone partie wzniesień i pasm górskich. W zlewni Białej
Nidy lasy zajmują tereny niżej położone, oddzielające wraz
z pasem łąk koryto rzeki od obszarów gruntów ornych. Na terenie
zlewni Nidy leży kilka dużych miast (Kielce, Jędrzejów, Pińczów,
Busko Zdrój, Chęciny, Sędziszów) oraz kilkaset wsi. Ośrodki
przemysłowe zlokalizowane są w północno - zachodniej i centralnej
części zlewni. Są to Kielce z zakładami przemysłu maszynowego,
spożywczego oraz tzw. "Białe Zagłębie" - obszar wydobycia
i przeróbki surowców skalnych, w tym wapieni dla przemysłu
cementowego, (Małogoszcz, Sitkówka - Nowiny) i wapienniczego
(Bukowa, Miedzianka, Trzuskawica), zakłady produkcji kruszywa
łamanego i bloków skalnych (Morawica, Sobków, Miedzianka).
W południowej części zlewni usytuowane są mniejsze ośrodki
przemysłowe (Jędrzejów, Pińczów, Sędziszów) oraz wydobywane
są gipsy i wapienie (rejon Pińczowa, Gacek). W różnych częściach
zlewni eksploatowane są złoża piasków czwartorzędowych oraz
surowca ilastego. Działalność górnicza wpłynęła na degradację
środowiska przyrodniczego (gruntów rolnych i leśnych), przekształcenie
powierzchni terenu (wyrobiska, hałdy odpadów) oraz na zakłócenie
stosunków wodnych (obniżenie zwierciadła wód gruntowych, zmiana
kierunków przepływu). Dla omawianej zlewni duże znaczenie
ma rozwój turystyki i rekreacji. Przyczyniają się do tego
walory przyrodniczo - krajoznawcze Gór Świętokrzyskich i Ponidzia
oraz uzdrowiskowy rejon Buska Zdroju z leczniczymi wodami
siarczanowymi.
|
|
|