CZĘŚĆ III. HAŁAS

1. BADANIA, OCENY ORAZ PROGRAMY DZIAŁAŃ

     Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627) oceny stanu akustycznego środowiska dokonuje się w ramach państwowego monitoringu środowiska. Utrzymana została zatem podstawa prawna funkcjonowania państwowego monitoringu środowiska jako głównego źródła informacji o środowisku w zakresie ochrony przed hałasem.
     Kryteria ocen, zróżnicowane w zależności od rodzajów terenu, rodzaju obiektu lub działalności będącej źródłem hałasu są określone:
-rozporządzeniem MŚZNiL z dnia 13 maja 1998 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu (Dz. U. Nr 66, poz. 436) - do czasu wydania nowego rozporządzenia na podstawie art. 113 ustawy - Prawo ochrony środowiska,
-rozporządzeniem MŚ z dnia 9 stycznia 2002 r. w sprawie wartości progowych poziomów hałasu (Dz. U. Nr 8, poz. 81).
     Realizowane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach w roku 2002 badania natężenia hałasu w środowisku, będące podstawą oceny zagrożeń, stanowiły kontynuację cykli tematycznych objętych Programem monitoringu jakości środowiska w województwie świętokrzyskim na lata 2000-2002 i dotyczyły:
-pomiarów hałasu komunikacyjnego na terenach miejskich służące sporządzaniu ocen klimatu akustycznego miast,
-pomiarów hałasu drogowego przy głównych trasach komunikacyjnych.
     Pomiary natężenia hałasu wykonywano również w ramach planowych i interwencyjnych kontroli zakładów przemysłowych oraz obiektów usługowych emitujących hałas do środowiska, których celem jest egzekwowanie przestrzegania obowiązujących poziomów dopuszczalnych, czyli tzw. badania hałasu instalacyjnego.
     W kolejnych latach, pomiary natężenia hałasu oraz ocena klimatu akustycznego powinny umożliwiać wyznaczanie obszarów o ponadnormatywnym poziomie hałasu, na których należy skoncentrować programy naprawcze. Ustawa Prawo ochrony środowiska wprowadziła obowiązek tworzenia, w oparciu o mapy akustyczne programów ochrony środowiska przed hałasem dla aglomeracji oraz głównych dróg, linii kolejowych i lotnisk. Do wyznaczania priorytetów do programów ochrony środowiska przed hałasem służą poziomy progowe wskazujące tereny ekstremalnie zagrożone hałasem (z cyt. wyżej rozp. MŚ w sprawie wartości progowych poziomów hałasu).
     Opracowanie programów zawsze musi poprzedzić wykonanie mapy akustycznej. Ocena stanu akustycznego środowiska obowiązkowo ma być dokonywana dla:
-aglomeracji o liczbie mieszkańców większej niż 100 tys.,
-terenów poza aglomeracjami, gdy dotyczy to terenów dróg, linii kolejowych lub lotnisk, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie na znacznych obszarach,
-terenów wskazanych w powiatowych programach ochrony środowiska.
     Ze względu na charakter problematyki hałasu organizacja badań została zdecentralizowana. Zgodnie z ustawą podstawowym poziomem oceny klimatu akustycznego jest powiat. Starosta, odpowiedzialny za dokonywanie ocen w formie map akustycznych opracowywanych i aktualizowanych w cyklach 5 letnich, ma obowiązek wykonywania w tym celu pomiarów oraz pozyskiwania wyników badań od innych jednostek.
     Mapy akustyczne opracowuje także, i również co 5 lat, zarządzający drogą lub linią kolejową w przypadkach oddziaływania akustycznego tych obiektów na znacznych obszarach.
     Obowiązki w zakresie sporządzania programów dotyczą rady powiatu - w przypadku terenów, na których poziom hałasu przekracza poziom dopuszczalny, a określonych w art. 117 ust. 2 pkt. 1 i ust. 3 oraz wojewody - dla terenów o których mowa w art. 117 ust. 2 pkt. 2 (poza aglomeracjami o których mowa w art. 179 ust. 1, czyli dróg, linii kolejowych lub lotnisk).
     Wojewódzki Inspektorat realizować będzie dodatkowo własne badania, uzupełniane wynikami badań innych jednostek, niezbędne do wykonywania ocen klimatu akustycznego w województwie biorąc pod uwagę obszary priorytetowe wskazane w ustawie, sieć i natężenie ruchu drogowego i kolejowego oraz źródła przemysłowe - w powiązaniu z planem kontroli.
     W odniesieniu do hałasu instalacyjnego (w skład którego wchodzi również hałas emitowany z zakładów przemysłowych) przepisy Prawa ochrony środowiska przewidują możliwość działania większości instalacji i zakładów na podstawie pozwolenia. Pozwolenie może być udzielone jako pozwolenie zintegrowane lub pozwolenie dla poszczególnego oddziaływania na środowisko, w tym przypadku - hałasu. Sprawdzanie przestrzegania przez zakłady warunków takich pozwoleń będzie przedmiotem kontroli Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Kielcach.