6. PODSUMOWANIE

     Wody powierzchniowe
     Na jakość wód powierzchniowych wpływają nie tylko ścieki komunalne i przemysłowe, ale również zanieczyszczenia wypłukiwane z atmosfery (wody opadowe) i ze środowiska gruntowego (spływy obszarowe).
     W ostatnich latach osiągnięto znaczący postęp w ograniczaniu ładunków zanieczyszczeń oraz zmniejszeniu ogólnej ilości ścieków odprowadzanych do wód powierzchniowych ze źródeł punktowych. Sprzyja temu rosnąca ilość oczyszczalni komunalnych z zastosowaniem urządzeń do redukcji biogenów. W rezultacie tych działań coraz większa liczba badanych wskaźników zanieczyszczeń osiąga I klasę czystości wód, a wielokrotnie przekraczane przed laty stężenia biogenów i miana Coli zbliżają się do norm III klasy czystości. Te korzystne zmiany jakości wód nie znajdują wyraźnego przełożenia w ocenie ogólnej stanu czystości rzek, gdyż wobec obowiązujących kryteriów o wyniku klasyfikacji przesądza nawet jeden z oznaczanych około 50 wskaźników, którego stężenie odbiega od normy.
     Pomimo dalszej, systematycznej poprawy stanu sanitarnego badanych rzek w minionym roku nastąpiło pogorszenie jakości wód pod względem fizyko-chemicznym.
     Podobne tendencje wystąpiły również w przypadku zbiorników zaporowych. Badania kontrolne przeprowadzone w 2002 roku wykazały pogorszenie stanu ich czystości w porównaniu z rokiem 2001 głównie we wskaźnikach fizykochemicznych.
     Jedynie w zbiorniku Cedzyna utrzymała się poprawa stanu czystości wód do II klasy. Jakość wód zbiorników Chańcza i Rejów pogorszyła się do III klasy i non (w poprzednim roku - II i III klasa). Nadal wody o pozaklasowym stanie czystości stwierdzono w zbiorniku Brody.
     Wody podziemne
     W 2002 roku badaniami monitoringowymi jakości zwykłych wód podziemnych w województwie świętokrzyskim objęto 94 sprawne punkty sieci regionalnej i 22 punkty sieci krajowej - łącznie analizy wykonano w 116 punktach.
     Wykonawcą analiz chemicznych pobranych próbek wody było Centralne Laboratorium Chemiczne Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie.
     Na 103 punkty ujmujące użytkowe poziomy wodonośne tylko w 61 (59%) stwierdzono wodę spełniającą wymogi dla wody do picia i na potrzeby gospodarcze, a w 42 (41%) wodę zanieczyszczoną. W 33 punktach (32%) woda była zanieczyszczona żelazem lub manganem pochodzenia geogenicznego, w 11 punktach (11%) związkami azotu pochodzenia antropogenicznego, w 3 punktach (3%) metalami, a w 4 (4%) miała zbyt niski odczyn. Wyjaśnienie przyczyn zbyt niskiego odczynu wód podziemnych i obecności w nich metali wymaga dalszych, szczegółowych badań w nawiązaniu do dłuższego ciągu obserwacji.