CZĘŚĆ III. ZASOBY ORAZ STAN CZYSTOŚCI WÓD

6. Monitoring wód podziemnych
  
6.2. Ocena jakości wód podziemnychń

     Szczegółową ocenę jakości wód podziemnych w 2000 r. w punktach monitoringowych pod kątem jej przydatności do picia i na potrzeby gospodarcze (Rozporządzenie Min. Zdrowia Nr 936 z dnia 31 sierpnia 2000 r.) zamieszczono w tabeli 58 i na rys.36, a wg klasyfikacji PIOŚ (1995) w tabela 59 i na rys.37, natomiast ocena jakości wody w grupach punktów ujmujących poszczególne użytkowe poziomy wodonośne zawarta jest w tabeli 60. Zarejestrowane zanieczyszczenia można podzielić na trzy grupy: 

1      Żelazo i mangan - stanowią zanieczyszczenie typowo geogeniczne. Stwierdzono je w 43 punktach (39% punktów) z tym, że najczęściej występuje ono w czwartorzędowych i dolnojurajskich poziomach wodonośnych. 

2      Związki azotu (amoniak, azotyny i azotany) - są zanieczyszczeniem antropogenicznym i występują niemal we wszystkich poziomach wodonośnych. Stwierdzono je w 16 punktach (15 % punktów), a bezpośrednią przyczyną ich podwyższonych stężeń jest nieuporządkowana gospodarka ściekami i odpadami oraz nawożenie pól uprawnych nawozami naturalnymi i sztucznymi (nawozy są podawane do gleby w ilościach większych, aniżeli jej zdolności sorpcyjne). Część tych związków w wodach podziemnych pochodzi także z powietrza atmosferycznego zanieczyszczonego tlenkami azotu (NOx), które nasycają opady atmosferyczne infiltrujące do zbiorników wodonośnych. 

3      Metale - cynk (Zn) stwierdzono tylko w jednym punkcie (1% punktów) ujmującym poziom górnokredowy. Jego pochodzenie wymaga wyjaśnienia w trakcie dalszych badań. 

      Zbyt niski odczyn (pH) wody stwierdzono w 5 punktach (5% punktów). Jego przyczyna nie jest do końca wyjaśniona. Zjawisko to wymaga szczegółowej analizy, łącznie z badaniami odczynu opadów atmosferycznych. rys.39

     Na 110 punktów ujmujących wodę z użytkowych poziomów wodonośnych tylko w 57 (52% punktów) stwierdzono dobrą jakość wody, spełniającą wymogi dla wód do picia i na potrzeby gospodarcze.rys.38 W pozostałych 53 (48% punktów) przynajmniej jedna własność lub składnik wody przekraczały wartość dopuszczalną. Ocena jakości wody według klasyfikacji PIOŚ (1995) wykazała, że wodę klas Ia i Ib stwierdzono w 59 punktach (54% punktów), klasy II w 19 punktach (17% punktów), klasy III w 28 punktach (25% punktów), a wodę pozaklasową w 4 punktach (4% punktów). 
     Wśród spotykanych zanieczyszczeń wód podziemnych największy problem stanowią związki azotu - amoniak, azotyny i azotany. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2000 r. określa dopuszczalne ich zawartości w wodzie do picia i na potrzeby gospodarcze w ilości: 
- amoniak 1,5 mg/dm3 
- azotyny (NO2-) 0,1 mg/dm3 
- azotany (NO3-) 50 mg/dm3 
     Z 16 punktów, w których w 2000 r. stwierdzono zanieczyszczenie wód podziemnych użytkowych poziomów wodonośnych związkami azotu, w 9 punktach stwierdzono podwyższoną zawartość azotanów, w 8 azotynów i w jednym amoniaku, z tym, że w dwóch punktach występowało wspólne zanieczyszczenie azotynami i azotanami (tabela 61). 
     Badania monitoringowe będą prowadzone nadal, a dłuższe ciągi obserwacyjne pozwolą na określenie ewentualnych trendów mian jakości wód podziemnych na terenie województwa i ustalenie priorytetów działań ochronnych. .