CZĘŚĆ VI. CHARAKTERYSTYKA, ZAGROŻENIA ORAZ ZANIECZYSZCZENIE GLEB

6. Zanieczyszczenie gleb w wybranych rejonach źródeł zanieczyszczeń

Wyniki badań WSP (1999 r.)
Z inicjatywy samorządu Miasta Kielc Instytut Geografii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kielcach przeprowadził badania gleb na wybranych terenach miasta. Do badań pobrano łącznie 60 prób z ogrodów działkowych (25 prób), terenów rolniczych (9 prób), z gruntów osiedlowych (8 prób), terenów położonych wzdłuż tras komunikacyjnych (10 prób) i z obszarów zieleni miejskiej (8 prób). W próbach tych dokonano oznaczeń zawartości metali ciężkich: kadmu, ołowiu i cynku.
Ponadto do badań na zawartość substancji ropopochodnych pobrano 17 prób glebowych z poboczy dróg, ogrodów działkowych i terenów osiedlowych.
W niniejszym opracowaniu omówione zostaną tylko wyniki badań gleby pobranej na terenach rolniczych. Lokalizację punktów poboru gleb na terenach użytkowanych rolniczo w Kielcach przedstawia rys. 90.

Z oznaczanych trzech pierwiastków najwyższe stężenie wykazuje ołów. W 44,5% prób stwierdzono II stopień zanieczyszczenia, czyli słabe zanieczyszczenie. W 44,4% prób stwierdzono podwyższoną zawartość tego pierwiastka - I stopień zanieczyszczenia i 11,1% posiadało naturalne jego zawartości.
Zawartość kadmu w przebadanych próbach mieści się w granicy 0,4-1,1 mg/kg. Stopień zanieczyszczenia "O" wykazało 45%, a I stopień zanieczyszczenia 55% prób.
Minimalna zawartość cynku wynosiła 61,3 mg/kg suchej masy, maksymalna 217,4 mg/kg. Średnia zawartość tego metalu w badanych próbach wynosiła 106,2 mg/kg co odpowiada I stopniu zanieczyszczenia. W 11,2% prób stwierdzono II stopień zanieczyszczenia, w 55,5% - I stopień, a w 33,3% prób nie wykazało zanieczyszczenia.

Otrzymane wyniki na zawartość metali ciężkich w glebach użytków rolnych na terenie miasta Kielc wskazują na ogół na podwyższoną zawartość badanych pierwiastków, co spowodowane jest wpływem różnorodnych źródeł zanieczyszczeń występujących na terenie miasta, a także w pewnym stopniu wynikać może z naturalnej ich koncentracji w glebach tego regionu. Gleby o podwyższonej zawartości metali ciężkich (I stopień zanieczyszczenia) mogą być przeznaczane do pełnego wykorzystania rolniczego z wyłączeniem upraw do produkcji żywności o szczególnie małej zawartości pierwiastków i substancji szkodliwych. Natomiast na glebach o II stopniu zanieczyszczenia należy wykluczyć uprawę warzyw.
Stan rozpoznania gleb terenów rolniczych w obrębie miasta miał charakter pilotażowy. Wyniki powyższych badań przedstawia tabela 79.