CZĘŚĆ III. ZASOBY ORAZ STAN CZYSTOŚCI WÓD

6. Monitoring wód podziemnych

6.1. Zakres badań
Monitoring zwykłych wód podziemnych posiada szczególne znaczenie bowiem przedmiotem badań są głównie wody przeznaczone do picia i na potrzeby gospodarcze. Pozwala on na bieżącą ocenę stanu jakości tych wód oraz na poznanie kierunków zachodzących zmian powodowanych przez zanieczyszczenia antropogeniczne. Badania monitoringowe są prowadzone w punktach sieci krajowej, regionalnej (wojewódzkiej) i w sieciach lokalnych. Zadaniem badań wykonywanych w sieciach krajowej i regionalnej jest poznanie jakości wód podziemnych poza bezpośrednim oddziaływaniem ognisk zanieczyszczeń, natomiast monitoringi lokalne są prowadzone w ich bezpośrednim sąsiedztwie, w celu śledzenia przemieszczania się wraz z wodą szkodliwych substancji. Nadzór merytoryczny nad całością badań monitoringowych wód podziemnych w Polsce sprawuje Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie.

W województwie świętokrzyskim znajdują się 24 punkty sieci krajowej (KMWP) i 106 punktów sieci regionalnej (RMWPśw) monitoringu jakości wód podziemnych (tabela 51,
rys. 64). Przy powierzchni województwa 11 672 km2 zagęszczenie punktów badawczych wynosi średnio 1 punkt na 90 km2.

Badania monitoringowe w sieci krajowej prowadzi od 1991 r. Państwowy Instytut Geologiczny (PIG) w Warszawie na zlecenie PIOŚ, a w sieci regionalnej województwa świętokrzyskiego Oddział Świętokrzyski PIG, na zlecenie WIOŚ w Kielcach. Okres prowadzenia badań w poszczególnych punktach sieci regionalnej województwa świętokrzyskiego jest różny, co wynika z faktu, że objęła ona punkty należące niegdyś do sieci regionalnych byłych województw kieleckiego, tarnobrzeskiego i piotrkowskiego
(do 31.12.1998 r.).

W województwie kieleckim badania monitoringowe rozpoczęto w 1992 r., w tarnobrzeskim w 1995 r., a w piotrkowskim w 1998 r. Wykonawcą analiz chemicznych próbek wody pobieranych z punktów sieci krajowej i regionalnej na terenie jest Centralne Laboratorium Chemiczne PIG w Warszawie. Punkty sieci krajowej i regionalnej ujmują wszystkie użytkowe poziomy wodonośne na terenie województwa:
- poziom czwartorzędowy - Q .......................10 punktów (piaski, piaski ze żwirem, żwiry)
- poziom trzeciorzędowy - Tr ..........................8 punktów ( piaski, wapienie, piaskowce)
- poziom górnokredowy - Cr3 ........................20 punktów (margle, opoki, gezy)
- poziom dolnokredowy - Cr1 ..........................1 punkt (piaski, piaskowce, margle)
- poziom górnojurajski - J3 ...........................13 punktów (wapienie, margle)
- poziom środkowojurajski - J2 .......................4 punkty (piaskowce, mułowce)
- poziom dolnojurajski - J1 ............................12 punktów (piaskowce, mułowce)
- poziom górnotriasowy (lokalnie) - T3 ............ 2 punkty (piaskowce, mułowce)
- poziom środkowotriasowy - T2 .................... 6 punktów (wapienie, margle)
- poziom dolnotriasowy - T1 ........................ 11 punktów (piaskowce, mułowce, zlepieńce)
- poziom górnopermski - P3 ......................... 2 punkty (zlepieńce, margle)
- poziom środkowo- i górnodewoński - D2,3 . 19 punktów (wapienie, dolomity, margle).

Ponadto w części punktów ujęte są połączone poziomy wodonośne:
- trzeciorzędowy i górnourajski Tr - J3 .............. 2 punkty
- górnojurajski i środkowojurajski J2,3 .............. 3 punkty
- dolnotriasowy i środkowodewoński T1-D2 ........1 punkt
- dolnodewoński i środkowodewoński D1,2 ........1 punkt.

Niezależnie od użytkowych poziomów wodonośnych badana jest też w 14 punktach jakość wód gruntowych ujmowanych studniami kopanymi i w jednym punkcie jakość wody z ujęcia infiltracyjnego w dolinie rzeki Nidy (Chroberz).