CZĘŚĆ II. STAN CZYSTOŚCI POWIETRZA

3. Monitoring powietrza

3.2. Stężenia podstawowych zanieczyszczeń powietrza
Dwutlenek azotu

Oceny stanu zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem azotu w 1999 roku dokonano dysponując danymi z 16 stanowisk pomiarowych, w tym 23 opartych na pomiarach manualnych oraz z 3 automatycznych stacji mierzących stężenia tego zanieczyszczenia w sposób ciągły. W pomiarach manualnych stosowano kolorymetryczną, tzw. zmodyfikowaną metodykę Saltzmana z arsenianem sodu (S). Pomiary w sieci automatycznej prowadzono w oparciu o zasadę chemiluminescencji tlenku azotu w obecności silnie utleniających cząsteczek ozonu.
Wartości średnioroczne wraz z parametrami statystycznymi charakteryzującymi stężenia średnie dobowe, a dla stacji automatycznych również stężenia 30-minutowe dwutlenku azotu w skali roku zestawiono w tabeli 22. Dodatkowo w tabeli 23 porównano wyniki badań z lat 1994-1999 posługując się wartościami średnich rocznych stężeń.

Stężenia średnie roczne
W 1999 roku średnie roczne stężenia NO2 w województwie osiągnęły poziom od 9,1 mg/m3 do 31,3 mg/m3 nie przekraczając na żadnym ze stanowisk pomiarowych dopuszczalnych norm. Najwięcej wyników osiąga poziom stężeń w przedziale 51-75% normy (rys.30). Najwyższe stężenie średnioroczne, podobnie jak w 1998 roku wystąpiło w Skarżysku-Kamiennej przy ul. Słowackiego (78% normy).
W Kielcach, poziom najwyższych stężeń osiąga 24,6 mg/m3 (61% wartości dopuszczalnej) i odnosi się do ul. Jagiellońskiej. Na poziomie nie przekraczającym 50% normy stężenia dwutlenku azotu występują głównie na terenach pozamiejskich. W przypadku NO2 obserwuje się znacznie większe niż w przypadku SO2 różnice średnich stężeń w miastach i poza nimi. Wynika to stąd, że w miastach na emisję dwutlenku azotu związaną ze spalaniem paliw dla celów grzewczych nakłada się znaczący udział źródeł mobilnych.
Na obszarze ochrony uzdrowiskowej stężenia te też nie są wysokie i wynoszą 19,5 mg/m3 w Busku-Zdroju i 17,4 mg/m3 w Solcu-Zdroju, lecz odniesienie do bardziej rygorystycznych norm dopuszczalnych stanowią odpowiednio 78% i 80% poziomu dopuszczalnego.
Średnie roczne stężenia dwutlenku azotu z roku 1999 w Kielcach są znacznie niższe od występujących w latach poprzednich, szczególnie przy ul. Gałczyńskiego, gdzie stężenie NO2 obniżyło się z 32,3 mg/m3 w 1995 r. do 20,1 mg/m3 w 1999 r., a przy ul. Jagiellońskiej z 36,7 mg/m3 do 24,6 mg/m3. Wyraźny trend spadkowy tych stężeń utrzymuje się także w Starachowicach (od 1997r.) i Busku-Zdroju (od 1996 r.) Na pozostałych stanowiskach występują niejednoznaczne tendencje zmian. Zmiany te zobrazowano na rys.31.

Stężenia 24-godzinne
Wartości 98 percentyla (parametru charakteryzującego górną granicę stężeń 24-godzinnych w skali roku) nie przekraczają dopuszczalnych norm. Na wszystkich stanowiskach, także na obszarach ochrony uzdrowiskowej, wartości tych stężeń mieszczą się w granicach do 40 % poziomu dopuszczalnego D24. Najwyższe stężenie występuje w Kielcach przy ul. Jagiellońskiej, gdzie S98 wynosi 60 mg/m3 przy normie 150 mg/m3. Na terenach uzdrowiskowych w Busku-Zdroju i Solcu-Zdroju wartości tych stężeń wynoszą
39 i 31 mg/m3 wobec normy 100 mg/m3.

Stężenia 30-minutowe
Stężenia wyrażone percentylem S99,8, czyli wartością stężenia 30-minutowego, której nie przekacza 99,8% wyników 30-min. z rocznej serii pomiarowej, podawane wyłącznie z pomiarów całodobowych ciągłych (Kielce ul. Zakładowa oraz Chęciny i Sitkówka) są niskie, nie wykraczające poza poziom 81 mg/m3 przy dopuszczalnej normie 500 mg/m3.