|
3. Monitoring powietrza
3.2. Stężenia podstawowych zanieczyszczeń powietrza
Dwutlenek siarki
Analizę stanu zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem
siarki w 1999 r. przeprowadzono w oparciu o wyniki
pomiarów z 18 stanowisk pomiarowych, w tym 15
stanowisk funkcjonuje w sieciach 24 godzinnych
pomiarów manualnych, a 3 w ramach stacji wyposażonych
w automatyczne mierniki stężeń zanieczyszczeń.
Stacje automatyczne obsługuje Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska (w Kielcach przy ul. Zakładowej
i w Chęcinach przy ul. Białego Zagłębia) oraz
Cementownia "Nowiny" i ZPW "Trzuskawica" (w Sitkówce-Nowinach).
W pomiarach manualnych stosowane są następujące
metodyki oznaczeń:
1) wg PN - 76/Z - 04104/01
2), kolorymetryczna z p.-rozaniliną wg PZH,
3) miareczkowa z nadtlenkiem wodoru wg OECD.
Na stacjach automatycznych oznaczanie stężenia
SO2 następuje w oparciu
o metodę fluorescencji w zakresie ultrafioletu.
Parametry statystyczne, obliczone na podstawie
rocznych serii pomiarów stężeń SO2
dla poszczególnych stanowisk uwzględnionych w
analizie, odnoszące się do wartości średnich rocznych,
średnich dobowych oraz dla pomiarów ciągłych również
stężeń średnich
30-minutowych zestawiono w tabeli
20.
Dodatkowo porównanie wartości stężeń średniorocznych
z pomiarów wykonywanych w latach 1994-1999 zamieszczono
w tabeli
21.
Stężenia średnie roczne.
Wartości średnich rocznych stężeń dwutlenku siarki
w 1999 r. zawierały się w granicach od 2,7 mg/m3
do 22,5 mg/m3 . W
roku 1998 stężenia średnie wynosiły od 2,6 mg/m3
do
21,1 mg/m3 . Najniższa
wartość stężenia średniorocznego SO2
w województwie występuje w Solcu-Zdroju, najwyższa
natomiast w Sitkówce-Nowinach. Z analizy rozkładu
stężeń średniorocznych w określonych procentowo
przedziałach normy dopuszczalnej Da wynika, że
za wyjątkiem Sitkówki-Nowin, stężenia te były
mniejsze od połowy wartości dopuszczalnej, co
dotyczy zarówno obszarów o standardowej normie
jak i obszarów o normie zaostrzonej.
Warto zatem podkreślić, że zarówno w Busku-Zdroju
jak i Solcu-Zdroju, gdzie obowiązuje znacznie
niższe stężenie dopuszczalne, przewidziane dla
obszarów ochrony uzdrowiskowej, stężenia średnie
roczne również nie tylko nie przekraczały normy,
lecz nie osiągały nawet 50% poziomu dopuszczalnego.
Najwięcej wyników pomiarów, obejmujących 72% stanowisk,
znajduje się w przedziale do 25% normy (rys.28).
Najwyższe stężenie średnie roczne odnoszące się
do Sitkówki-Nowin stanowi 56% normy, a kolejne
zanotowane w Kielcach przy ul. Zakładowej stanowi
41% dopuszczalnej wartości. W rejonie oddziaływania
Kopalni i Zakładów Chemicznych Siarki "Siarkopol"
w Grzybowie stężenia średnioroczne dwutlenku siarki
w badanych punktach wynoszą od 8 do 25% dopuszczalnego
stężenia, a jako wartości uśrednione ze wszystkich
stanowisk są o 1,5 mg/m3 niższe w stosunku do
1998 roku.
Jak wynika z danych pomiarowych przedstawionych
w tabeli
21 z okresu 1994-1999 stężenia średnie roczne
dwutlenku siarki wykazują na ogół tendencje spadkowe.
Systematycznie obniża się wartość stężenia tego
zanieczyszczenia na wszystkich stanowiskach pomiarowych
w Kielcach, a także w Starachowicach oraz w rejonie
Grzybowa.
W niektórych rejonach, do których zaliczyć można
Ostrowiec Świętokrzyski i Skarżysko Kamienną nieznaczny
wzrost wartości stężeń w 1999 r. w stosunku do
roku poprzedniego, wynikający z lokalnych uwarunkowań
rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, nadal pozostawia
wyniki średnioroczne znacznie poniżej dopuszczalnej
normy. Jednocześnie, przy odniesieniu porównania
wyników badań z 1999 roku do wyników z lat 1994-1997,
zauważyć można zachowanie pozytywnych trendów
zmian.
Dla potrzeb analizy zmian stężeń średniorocznych
na przestrzeni ostatnich kilku lat w powołanej
wyżej tabeli przedstawiono również wyniki pomiarów
ze stanowisk na których zakończono badania w 1998
roku, kierując się przy tym potrzebą przedstawienia
jak najpełniejszej oceny stanu czystości powietrza
w miarę posiadanych danych.
Zmiany wartości tych stężeń z pomiarów kontynuowanych
w 1999 r. obrazuje rys.29.
Stężenia 24-godzinne.
Parametrem normowanym w przypadku stężeń 24-godzinnych
jest percentyl S98, obliczany z rocznej serii
pomiarów dobowych. Przekroczenie dopuszczalnej
wartości dla tych stężeń w skali roku ma miejsce
wówczas, gdy wartość percentyla S98, jest większa
od stężenia dopuszczalnego D24. Najwyższe stężenie
24-godz. wynoszące 74 mg/m3,
czyli 49 % normy dopuszczalnej występuje w Sitkówce-Nowinach
oraz w Kielcach przy ul. Zakładowej, gdzie osiąga
wartość 65 mg/m3 tj.
43 % normy (tabela
20).
Na pozostałych stanowiskach w Kielcach wartości
stężeń dobowych kształtują się w granicach od
37 mg/m3 (25 % normy)
przy ul. Gałczyńskiego do 57 mg/m3
(38% normy) przy Al. IX Wieków Kielc. Stosunkowo
niskie wartości stężeń 24-godz. występują również
na obszarach intensywnego oddziaływania przemysłu,
takich jak rejon Grzybowa, gdzie wynoszą od 12
mg/m3 w punkcie pomiarowym
Rzędów do 32 mg/m3
w punkcie Grzybów (przy normie 150 mg/m3)
oraz rejon Ożarowa, gdzie mieszczą się w przedziale
wartości 15-22 mg/m3.
Najniższe wartości percentyla S98, na poziomie
11mg/m3, uzyskano
z pomiarów w Solcu-Zdroju.
Stężenia 30-minutowe.
Ciągłe pomiary automatyczne prowadzone na 3 stacjach
(w Kielcach przy ul. Zakładowej, Chęcinach i Sitkówce-Nowinach)
umożliwiają ocenę stopnia zanieczyszczenia powietrza
także w odniesieniu do normowanego stężenia 30-minutowego.
Porównanie stężeń chwilowych uzyskanych z tych
pomiarów z wartościami dopuszczalnymi jest bardzo
korzystne. Dopuszczalna wartość 500 mg/m3
nie została przekroczona w skali 1999 roku na
żadnym z analizowanych stanowisk pomiarowych i
jak oceniono stężenia te, (podawane jako normowany
99,8 percentyl), były niższe od 30 % normy.
|
