5. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH

5. 1. Zakres badań

     Badania objęte podsystemem monitoringu wód podziemnych wykonano zgodnie z „Programem regionalnego monitoringu jakości zwykłych wód podziemnych w województwie świętokrzyskim opracowanym przez PIG Oddział Świętokrzyski w Kielcach, który został uzgodniony z Wydziałem Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach oraz z Zakładem Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej PIG w Warszawie.
     Wykonawcą całości prac był Państwowy Instytut Geologiczny. Badania terenowe i opróbowanie punktów wykonał Oddział Świętokrzyski PIG w Kielcach, a analizy chemiczne pobranych próbek wody Centralne Laboratorium Chemiczne PIG w Warszawie.
     Sieć punktów regionalnego monitoringu jakości zwykłych wód podziemnych obejmuje 106 punktów w tym: 7 studni kopanych, 1 ujęcie infiltracyjne, 2 źródła, 1 szyb kopalniany i 95 eksploatowanych studni głębinowych (tabela 28, rys. 21). Ponadto na terenie województwa zlokalizowane są 24 punkty sieci krajowej (tabela 29, rys. 21). W ubiegłych latach wyłączono z sieci ze względów technicznych punkty nr: 4-Nieświń, 6-Fałków, 7-Lipa, 35-Jaworznia, 73-Mydłowiec i 106-Cudzynowice. Dla zmniejszenia kosztów badań, począwszy od 2000 roku, w dziesięciu wybranych punktach o stabilnym składzie chemicznym i jakości wody, badania wykonywane są wymiennie co dwa lata. W latach parzystych (w tym w roku 2002) analizowana jest jakość wody w punktach nr 1, 17, 52, 55 i 57, a w latach nieparzystych w punktach nr 11, 25, 54, 71 i 86.
     W roku 2002 planowano więc wykonanie badań jakości wody w 95 punktach sieci regionalnej. W trakcie prac okazało się, że pięć punktów było niesprawnych z czego trzy punkty (nr: 8 Ruda Maleniecka, 17 Suchedniów i 45 Słupia Nowa) wyłączono z sieci regionalnej całkowicie, a dwa punkty tylko okresowo (nr: 47 Kunów i 85 Jędrzejów). Badania wykonano we wszystkich pozostałych 90 sprawnych punktach oraz dodatkowo ze środków własnych Państwowego Instytutu Geologicznego w czterech punktach (nr: 25 Danków, 54 Sowia Góra, 71 Modliborzyce i 86 Węgleniec) przewidzianych do badań w latach nieparzystych. Badania monitoringowe w 2002 r objęły razem 94 punkty sieci regionalnej. Ponadto badania jakości wody wykonano także w 22 punktach sieci krajowej (pozostałe dwa punkty nr 413 Miłków i 603 Suków były niesprawne technicznie). Łącznie, w 2002 r. badaniami monitoringowymi jakości zwykłych wód podziemnych na terenie województwa świętokrzyskiego objęto 116 punktów sieci krajowej i regionalnej.
     W ramach badań terenowych wykonano polowe oznaczenia przewodności elektrycznej właściwej (PE), odczynu (pH) i temperatury oraz zawartości jonu amonowego (NH₄⁺) i azotynów (NO₂^-) w pobranych próbkach wody. Ponadto tam, gdzie było to możliwe pomierzono głębokość występowania zwierciadła wody w studniach wierconych i kopanych stanowiących punkty sieci monitoringu.
     W badaniach laboratoryjnych zakres oznaczeń obejmował: odczyn, przewodność elektryczną, zasadowość, azot amonowy, wodorowęglany, azot azotanowy, azot azotynowy, chlorki, siarczany, fluorki, wapń, magnez, sód, potas, żelazo ogólne, mangan, lit, stront, bar, cynk, miedź, ołów, nikiel, wanad, chrom, kadm, arsen, kobalt, molibden, krzem, glin, tytan, bor, fosforany, węgiel organiczny.
     Wyniki analiz chemicznych próbek wody pobranych w punktach monitoringu wprowadzono do komputerowej bazy, zainstalowanej w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Kielcach i w Wydziale Środowiska i Rolnictwa Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego.