CZĘŚĆ VII. ZASOBY I FORMY OCHRONY PRZYRODY

2.4. Wielkoprzestrzenny System Obszarów Chronionych

Do 1995 r. Świętokrzyski Park Narodowy, parki krajobrazowe i obszary krajobrazu chronionego funkcjonowały w sensie prawnym niezależnie od siebie. W latach 80-tych powstała koncepcja utworzenia systemu, który łączyłby funkcjonowanie wyżej wymienionych obszarów, wykazywałby wzajemne powiązania i zależności między nimi, jak również całego województwa z regionami sąsiednimi.
Rolę taką spełnia "Wielkoprzestrzenny System Obszarów Chronionych". Jest to system przestrzennie i funkcjonalnie powiązanych obszarów poddanych różnym reżimom ochronnym. Obejmuje on przede wszystkim tereny o najwyższych walorach przyrodniczych i zachowanej zdolności do utrzymania względnej równowagi ekologicznej. Ponadto w skład systemu wchodzą obszary o niższych walorach, warunkując jednak utrzymanie równowagi na obszarach najcenniejszych. W wyniku analizy obszernych materiałów na obszarze województwa świętokrzyskiego wyznaczono granice oraz ustanowiono - 9 Obszarów Chronionego Krajobrazu.
1. Konecko-Łopuszański OChK - o pow. 101 041 ha, położony na terenach gmin wchodzących w całości w jego obręb: Ruda Maleniecka, Radoszyce, Smyków i Stąporków oraz na częściach gmin:Końskie, Słupia Konecka, Mniów, Bliżyn, Łopuszno, Piekoszów, Krasocin, Małogoszcz.
2. OChK Doliny Kamiennej - o powierzchni 73 431 ha, położony na terenach gmin wchodzących w całości w jego granice: Brody Iłżeckie, Kunów, Bałtów, Bodzechów, oraz na częściach gmin: Waśniów, Wąchock, Mirzec, Suchedniów, Skarżysko Kościelne.
3. Podkielecki OChK - o powierzchni 25 557 ha położony na terytorium gminy Masłów (w całości) i na terenie części gmin: Suchedniów, Zagnańsk, Piekoszów, Miedziana Góra, Górno, Daleszyce, Morawica.
4. Włoszczowsko-Jędrzejowski OChK - o pow. 69 090 ha położony na terytorium gminy Oksa i na fragmentach gmin Krasocin, Włoszczowa, Małogoszcz, Nagłowice, Sobków, Jędrzejów, Imielno, Kije.
5. Chmielnicko-Szydłowski OChK - o pow. 56 999 ha położony na terenach gmin: Gnojno i Szydłów (w całości) i częściach gmin: Morawica, Pierzchnica, Kije, Chmielnik, Raków, Łagów, Busko Zdrój, Stopnica i Tuczępy.
6. Solecko-Pacanowski OChK - o pow. 46 961 ha położony na terenie gmin: Oleśnica i Pacanów oraz fragmentów gmin: Stopnica, Solec Zdrój, Busko Zdrój i Nowy Korczyn.
7. Miechowsko-Działoszycki OChK - część o pow. 41 066 ha, położony na terenach części gmin: Słupia Jędrzejowska, Sędziszów, Wodzisław, Imielno, Michałów i Działoszyce.
8. Koszycko-Opatowiecki OChK - część o pow. 5 950 ha, w położona na terenie gminy Koszyce i Opatowiec.
9. Jeleniowsko-Staszowski OChK - o pow. 27 000 ha położony na obszarach gmin: Baćkowice, Bogoria, Iwaniska, Klimontów, Łoniów, Rytwiany, Sadowie, Staszów.

Niezależnie od powyższych Obszarów część gminy Gowarczów o pow. 4 462 ha. wchodzi w skład Przysusko-Szydłowieckiego OChK, którego zdecydowana większość znajduje się w województwie mazowieckim. Ogólna powierzchnia obszarów chronionego krajobrazu w woj. świętokrzyskim wynosi 478 593 ha, co stanowi ok. 41 % powierzchni województwa i plasuje nasze województwo na 2 miejscu w kraju, po województwie warmińsko-mazurskim (w kraju 21,9 % powierzchni zajmują OchK).
Rozmieszczenie obszarów poddanych ochronie tj. parku narodowego, parków krajobrazowych oraz obszarów chronionego krajobrazu wchodzących w skład Wielkoprzestrzennego Systemu Obszarów Chronionych w granicach województwa świętokrzyskiego obrazuje rys. 92.