|
Do kategorii
odpadów komunalnych zalicza się odpady stałe i
ciekłe powstające w gospodarstwach domowych, w
obiektach użyteczności publicznej i obsługi ludności,
w pomieszczeniach użytkowanych na cele biurowe
lub socjalne, nieczystości płynne gromadzone w
zbiornikach bezodpływowych, porzucone wraki pojazdów
mechanicznych oraz odpady uliczne, z wyjątkiem
odpadów niebezpiecznych. Do odpadów komunalnych
zalicza się również odpady, które ze względu na
swój skład i charakter podobne są do komunalnych.
W przeciwieństwie do innych odpadów nie podlegają
one reglamentacji - nie jest wymagane zezwolenie
na ich wytwarzanie oraz uzgadnianie sposobu ich
usuwania i zagospodarowania.
Zadania związane z racjonalnym gospodarowaniem
odpadami komunalnymi realizowane są przez gminę
zgodnie z zasadami określonymi w przepisach o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach i według
przyjętego przez radę gminy programu ochrony środowiska.
Najczęściej występującym sposobem zagospodarowywania
odpadów komunalnych jest deponowanie ich na wysypiskach,
często nie spełniających wymagań z zakresu ochrony
środowiska. Zdeponowane na takim wysypisku odpady
powodują negatywne skutki dla wszystkich jego
elementów, w tym głównie wody i gleby. Ponadto
powstawanie dużych ilości tych odpadów wymusza
przeznaczanie znacznych powierzchni gruntów pod
budowę wysypisk.
W 1999 roku w województwie świętokrzyskim eksploatowano
45 wysypisk odpadów komunalnych, zajmujących łączną
powierzchnię 87,1 ha. Wysypiska te najczęściej
lokalizowane są na nieużytkach lub słabych użytkach
rolnych i leśnych, w różnego rodzaju wyrobiskach
piasku, żwiru bądź w wąwozach i jarach. Na 45
czynnych wysypisk 28 nie posiada żadnego zabezpieczenia
podłoża, a w odniesieniu do 26 brak jest odprowadzenia
odcieków.
Tylko na 2 wysypiskach warstwę ochronną stanowi
geomembrana, na 4 folia z tworzywa sztucznego,
1 wysypisko izolowane jest asfaltem, a pozostałe
10 posiada naturalną warstwę izolacyjną (glina,
iły, gips). W 8 obiektach zastosowany został drenaż
pod złożem, 1 wysypisko posiada sieć kanalizacyjną
ze zbiornikiem bezodpływowym, a 10 obiektów ma
rowy opaskowe, zbiorniki i kolektory do odbioru
odcieków. W wyniku biochemicznego rozkładu substancji
organicznej powstają toksyczne związki, które
w niezabezpieczonym wysypisku bardzo łatwo wymywane
są w głąb profila glebowego i stanowią poważne
zagrożenie dla wód gruntowych i gleby.
Większość czynnych wysypisk funkcjonuje na zasadach
tymczasowości, bez wymaganych przepisami decyzji
administracyjnych legalizujących ich stan prawny,
a tym samym określających niezbędne rozwiązania
techniczne oraz sposób eksploatacji składowiska.
Przeprowadzone w 1999 r. przez WIOŚ kontrole na
niektórych tego typu obiektach wykazały wiele
nieprawidłowości. Według danych uzyskanych od
jednostek administracyjnych, na wysypiska komunalne
w roku 1999 przyjęto około 442 tys. Mg nie segregowanych
odpadów, co dało na koniec roku łączne nagromadzenie
około 8138 tys. Mg. W porównaniu z rokiem 1998
masa odpadów skierowana na tego typu obiekty zmniejszyła
się o około 61 tys. Mg.
W celu zmniejszenia ilości odpadów kierowanych
na wysypiska komunalne, a tym samym przedłużenia
okresu ich eksploatacji, sukcesywnie wdrażany
jest system recyklingu odpadów w poszczególnych
gminach. Najczęściej już w miejscu ich powstawania,
jak również na wysypisku prowadzony jest odzysk
szkła, makulatury, plastiku, złomu jako surowców
wtórnych. Selektywna zbiórka odpadów prowadzona
była również w 1999 r. na terenie następujących
gmin: Kielce, Ostrowiec Św. Jędrzejów, Staszów,
Połaniec, Włoszczowa, Strawczyn, Łagów, Nowa Słupia,
Bieliny, Górno, Masłów, Zagnańsk, Bodzentyn, Waśniów,
Klimontów, Łączna, Skarżysko Kościelne, Kluczewsko,
Tuczępy. Najlepsze efekty recyklingu i ilości
zebranych surowców wtórnych uzyskały gminy wyszczególnione
w
tabeli 62.
|
