CZĘŚĆ I. CHARAKTERYSTYKA WOJEWÓDZTWA

5. Zagospodarowanie powierzchni ziemi

Powierzchnia geodezyjna województwa świętokrzyskiego według kierunków zagospodarowania, wykazywana przez Główny Urząd Statystyczny (źródło: Główny Urząd Geodezji i Kartografii) jako stan na dzień 1 .01.1999 r. wynosiła (w hektarach):
powierzchnia ogółem: 1167234
ˇ użytki rolne ogółem, w tym: 742991
- grunty orne 580336
- pozostałe użytki rolne (łąki, pastwiska, sady) 162655
ˇ użytki leśne oraz grunty zadrzew. i zakrzewione 323714
ˇ wody (płynące, stojące, rowy) 14631
ˇ grunty zabudowane i zurbanizowane, w tym: 74467
- tereny mieszkaniowe 30765
- tereny przemysłowe 3243
- użytki kopane 2507
- tereny komunikacyjne 32540
- pozostałe tereny zabudowane i zurbanizowane 5412

ˇ nieużytki 9332
ˇ pozostałe grunty 2099

W strukturze użytkowania terenów największą powierzchnię województwa zajmują użytki rolne (grunty orne, sady, użytki zielone) stanowiące 63,7% ogólnej powierzchni. Jest to jeden z najwyższych wskaźników w kraju, większy od średniej w Polsce (59,4%), plasujący województwo pod tym względem na 5 miejscu wśród województw. Główne kierunki użytkowania powierzchni województwa na tle kraju przedstawiono w tabeli 2 i na rys.7.

Zauważa się przy tym duże zróżnicowanie przestrzenne użytków rolnych w województwie. Najwięcej terenów rolnych mają powiaty: kazimierski, sandomierski (ponad 80%), kolejno buski, opatowski, jędrzejowski i pińczowski (ponad 70% powierzchni ogólnej). W stosunku do zajmowanej powierzchni, najmniejszy obszar użytkowany rolniczo, ma powiat skarżyski (ok. 30%). Użytki rolne w województwie w procentach powierzchni ogólnej, według powiatów, zobrazowano na rys.8, natomiast tego rodzaju dane w odniesieniu do lasów na rys. 9.

Udział użytków leśnych i gruntów zadrzewionych oraz zakrzewionych jest mniej korzystny dla województwa i wynosi 27,7% (9 miejsce w kraju) przy średniej dla Polski 29,1%. Najwięcej lasów ma województwo lubuskie (48,7%), najmniej łódzkie (20,5%). Najwyższym wskaźnikiem lesistości charakteryzują się powiaty: skarżyski (ponad 50%) oraz starachowicki i konecki (ponad 40%), a najniższym kazimierski i sandomierski (poniżej 10% ogólnej powierzchni).

Znacznie mniejszy obszar niż w pozostałych regionach kraju, w powierzchni ogólnej województwa zajmują wody, bo tylko 1,2%, podczas gdy średnio na Polskę przypada 2,7%. Do województw o małej powierzchni występowania wód zalicza się także łódzkie (1,3%), lubelskie (1,5%), podkarpackie (1,6%) oraz małopolskie i mazowieckie (1,7%). Ogółem powierzchnia wód w województwie świętokrzyskim wynosi 14631 ha, w tym:
- wody płynące: 5768 ha (39,4% powierzchni wód),
- wody stojące: 4910 ha (33,6 % powierzchni wód),
- rowy: 3953 ha (27,0% powierzchni wód).

Grunty zabudowane i zurbanizowane stanowią niemalże tyle co średnio w kraju tj. 6,4% powierzchni ogólnej województwa, z tego najwięcej zajmują tereny komunikacyjne 43,7% oraz tereny mieszkaniowe (41,3%), a tereny przemysłowe tylko 4,3%. Nieużytków województwo ma niewiele (0,8%), w porównaniu do innych województw zajmując pod tym względem 5 miejsce w kraju. Mniejszym udziałem nieużytków wykazują się województwa: dolnośląskie i małopolskie (po 0,6%), opolskie i podkarpackie (po 0,4%).