OPŁATA PRODUKTOWA
     Dnia 1 stycznia 2002 roku weszły w życie dwie ustawy, które zapewniły przeniesienie do prawa polskiego postanowień Dyrektywy, Parlamentu i Rady Europejskiej Nr 94/62/EC o opakowaniach i odpadach opakowaniowych z dnia 20 grudnia 1994r. a mianowicie:
- ustawa z dnia 11 maja 2001r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639),
- ustawa z dnia 11 maja 2001r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz. 638).
     Założeniem w/w ustaw jest w pierwszym rzędzie zapobieganie wytwarzaniu odpadów, ograniczenie ich ilości i szkodliwości, a jeśli nie jest to możliwe, stworzenie odpowiednich warunków odzysku.
     Ustawa z dnia 11 maja 2001r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639 z późn. zm.) określa obowiązki przedsiębiorców związane z wprowadzeniem na rynek krajowy
produktów w opakowaniach:
- z tworzyw sztucznych,
- z aluminium o pojemności mniejszej od 300 l,
- z blachy białej i lekkiej innej niż aluminium,
- z papieru i tektury,
- ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,
- z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów),
- wielomateriałowych
i produktów takich jak:
- urządzenia klimatyzacyjne zawierające substancje zubożające warstwę ozonową,
- urządzenia chłodnicze i zamrażające oraz pompy ciepła poza urządzeniami dla gospodarstw domowych zawierające substancje zubożające warstwę ozonową,
- chłodziarki i zamrażarki typu domowego zawierające substancje zubożające warstwę ozonową,
- akumulatory ołowiowe,
- akumulatory niklowo-kadmowe,
- ogniwa i baterie galwaniczne,
- oleje smarowe z wyłączeniem bazowych i przepracowanych,
- lampy wyładowcze,
- opony nowe, używane regenerowane, nieużywane regenerowane.
     Opłata produktowa - jest to opłata obliczana i wpłacana za opakowania w przypadku sprzedaży produktów w tych opakowaniach, a także opłata obliczana i wpłacana w przypadku sprzedaży akumulatorów niklowo-kadmowych, ogniw i baterii galwanicznych, opon, lamp wyładowczych, olejów smarowych oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych.
     Naczelną zasadą ustawy jest nałożenie na przedsiębiorcę wytwarzającego lub importującego wybrane produkty oraz produkty w opakowaniach, obowiązku zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów powstałych z tych opakowań i produktów.
      Podmioty objęte opłatą produktową
     Do ponoszenia opłat produktowych obowiązany jest przedsiębiorca, który nie osiągnie wymaganego poziomu odzysku i recyklingu w danym okresie rozliczeniowym.
     Przez przedsiębiorcę rozumie się:
- przedsiębiorcę, którego oznaczenie zostało umieszczone na produkcie lub opakowaniu,
- importera produktów w opakowaniach lub niektórych produktów - wprowadzającego te produkty na rynek krajowy,
- przedsiębiorcę wprowadzającego na rynek krajowy w drodze importu towary, których częściami składowymi lub przynależnościami są produkty wymienione w załącznikach nr 2 i 3 do ustawy,
- wytwórcę produktów w opakowaniach lub niektórych produktów - wprowadzającego te produkty na rynek krajowy,
- przedsiębiorcę, który pakuje produkty wytworzone przez innego przedsiębiorcę i wprowadza je na rynek krajowy,
- jednostkę handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 500 m 2, w której sprzedaje się produkty tam pakowane,
- przedsiębiorcę prowadzącego więcej niż jedną jednostkę handlu detalicznego o łącznej powierzchni handlowej powyżej 5 000 m 2, bez względu na powierzchnię pojedynczej jednostki, sprzedającego produkty w tych jednostkach pakowane.
     Przedsiębiorca ma obowiązek zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych oraz do dnia 31 grudnia 2007 r. osiągnąć docelowy poziom odzysku i recyklingu dla poszczególnych opakowań lub produktów, z których powstał odpad np. opakowania z tworzyw sztucznych - recykling w 2002 r. - 7%, 2003 r. - 10%, 2004 r. - 14%, 2005 r. - 18%, 2006 r. - 22%, 2007 r. - 25%. Przedsiębiorca może realizować powyższe zadania samodzielnie albo za pośrednictwem organizacji odzysku lub zlecić wykonanie poszczególnych czynności związanych z odzyskiem i recyklingiem osobom trzecim. Dodać należy, iż organizacja odzysku przejmuje od przedsiębiorcy obciążające go obowiązki na podstawie umowy.
     Opłatę produktową oblicza się jako iloczyn stawki opłaty i różnicy pomiędzy wymaganym a osiągniętym poziomem odzysku (recyklingu) przeliczonej na wielkość wyrażoną w masie albo ilości produktów lub opakowań. Oblicza się oddzielnie dla każdego rodzaju opakowania i produktu. Stawka opłat produktowych z dniem 1 stycznia każdego roku kalendarzowego podlega podwyższeniu w stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjętym w ustawie budżetowej za rok poprzedni. Minister właściwy do spraw ochrony środowiska nie później niż do 30 września każdego roku ogłosi w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej lub w Monitorze Polskim wysokość maksymalnych stawek opłat produktowych na następny rok.
     Do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego fakt wytwarzania lub importu i wprowadzania na rynek krajowy produktów w opakowaniach, o których mowa w załączniku nr 1 do ustawy lub produktów, o których mowa w załącznikach nr 2 i 3 do ustawy, w 2002 roku zgłosiło 223 przedsiębiorców, w tym 56 przedsiębiorców, którzy realizują obowiązek odzysku i recyklingu za pośrednictwem organizacji odzysku.
     Roczne sprawozdanie o wysokości należnej opłaty produktowej za 2002 rok przekazało Marszałkowi Województwa Świętokrzyskiego 167 przedsiębiorców.
     Ze sprawozdań tych wynika, iż przedsiębiorcy podlegający ustawie wprowadzili łącznie na rynek:
- 900 067 kg opakowań z tworzyw sztucznych, z czego osiągnęli 28,22% recyklingu,
- 1 537 kg opakowań z aluminium - 37,86% recyklingu,
- 125 007 kg opakowań z blachy białej i lekkiej innej niż aluminiowa - 37,61% recyklingu,
- 2 492 967 kg opakowań z papieru i tektury - 64,85% recyklingu,
- 44 247 kg opakowań ze szkła gospodarczego poza ampułkami - 1,13% recyklingu,
- 3 390 260 kg opakowań z materiałów naturalnych - 5,20% recyklingu,
- 55 993 kg opakowań wielomateriałowych - 22,33% recyklingu,
- 714 kg olejów przepracowanych poddanych regeneracji - 0% odzysku i recyklingu,
- 26 580 kg olejów pozostałych (z wyłączeniem bazowych i przepracowanych) - 89,47% odzysku,
- 24 131 kg opon nowych pneumatycznych stosowanych w samochodach osobowych - 27,52% odzysku,
- 104 678 kg opon pneumatycznych używanych w dużych ciężarówkach - 31,32% odzysku,
- 10 904 kg opon nowych używanych w maszynach do robót ziemnych - 41,91% odzysku,
- 221 046 kg opon używanych nieregenerowanych - 39,21% odzysku.
     Począwszy od 2002r. w polskim prawie "ekologicznym" funkcjonuje zasada rozszerzonej działalności producenta. Polega ona na odpowiedzialności producenta wybranego produktu za ten produkt w całym cyklu jego życia, obejmując odpowiedzialnością także odpad po tym produkcie. Zasadą tą objęto opakowania i określone produkty, nakładając obowiązki w tym zakresie na producentów i importerów produktów w opakowaniach lub produktów, jako odpowiedzialnych za faktyczne ich wprowadzanie na rynek krajowy.
W konsekwencji na producentów i importerów produktów w opakowaniach lub wybranych produktów został nałożony obowiązek uzyskania odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu opakowań lub produktów, a w przypadku nie osiągnięcia wymaganych ustawowo poziomów odzysku i recyklingu następuje uiszczenie opłaty produktowej na rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego.
     Obowiązek wpłacania opłaty produktowej powstaje na koniec roku kalendarzowego. Opłata winna być wpłacana na odrębny rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego do dnia 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku, którego opłata dotyczy. W tym przypadku ustawodawca określił właściwość zarówno marszałka województwa jak i urzędu marszałkowskiego wg siedziby lub miejsca zamieszkania przedsiębiorcy lub organizacji odzysku.
     W przypadku nie dokonania przez przedsiębiorcę lub organizację odzysku wpłaty opłaty produktowej, marszałek województwa wydaje decyzję, w której określa wysokość zaległości z tytułu opłaty produktowej wraz z odsetkami za zwłokę naliczonymi od następnego dnia po upływie terminu płatności. W przypadku niewykonania w/w decyzji marszałek województwa ustala, w drodze decyzji, dodatkową opłatę produktowi w wysokości odpowiadającej 50% kwoty niewpłaconej opłaty produktowej.
     W razie nieterminowego uiszczenia opłat produktowych lub uiszczenia ich w wysokości niższej od kwoty należnej naliczane są odsetki za zwłokę w wysokości i na zasadach określonych w przepisach działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.).
     Wpływy z opłaty produktowej powiększone o przychody z oprocentowania rachunków bankowych stanowią w 99,5% wpływy Narodowego Funduszu, natomiast 0,5% stanowią dochody budżetu województwa samorządowego z przeznaczeniem na koszty egzekucji i obsługę administracyjną z tytułu opłat produktowych.
     Wpływy z tytułu opłaty produktowej (rys. 63) wpłacone w 2003 roku (dotyczą należnej opłaty za 2002 rok) wynosiły - 161 813,00 zł;
w tym za:
- opakowania 150 317,00 zł;
- opony 10 795,00 zł;
- oleje smarowe 611,00 zł;
- urządzenia chłodnicze 90,00 zł.


Ecological payments - recapitulation

     Users of the environment have the duty to pay environment charges (ecological taxes). These payments are main profits for Environmental Protection Funds. Payments for commercial use of environment are charged for emission gases and dust into the air, sewerage to water and soil, water supply and waste storage.
     In year 2003 receipts from charges amounted above 47 milions PLN.
     In order to recycle refuse from specific packaging and products waste, the product charges were introduced

<< poprzednia strona <<                  spis treści               >> następna strona >>